Ik heb een doosje tegen het vergeten. Een smal, wit, plastic doosje met zeven klepjes voor de dagen van de week. Elke zondag (‘zo’) vul ik het met tweeënveertig pillen in drie kleuren. Elke maandagochtend (‘ma’) begin ik aan een nieuwe week en stel ik vast dat de vakjes te klein en de klepjes te stroef zijn. Mijn fijne motoriek hapert meer dan mijn geheugen.
Het moet in Amen zijn geweest, Amen, Drenthe, dat ik afscheid nam van Gerrit Krol. Terras van een restaurant, laat in de lente of vroeg in de herfst. Een lange, breekbare man die jarenlang had geschreven voor mijn krant en het nu niet meer kon. Ik at hem uit, zoals dat heet, met een brok in de keel. Zijn laatste column had ik jankend uitgelezen.
Ik wil een pagina van de krant omslaan, en het lukt niet. Zoals ik de plastic verpakking van de oude kaas niet open kan wurmen. De autosleutel niet in het slot krijg als ik met mijn rechterhand mijn rugzak draag. Met links een vork niet onder de rijst-met-kip geschoven krijg zonder die kip weer terug te laten vallen.
Het regent blad. Mijn knie knikt, mijn bek staat scheef. Ik ben niet goed in herfst. Niet geschikt voor wintertijd. Het liefst kroop ik weg in een warm hol, en bleef ik daar tot de zon weer opkomt als ook mijn nacht erop zit, en de kwade dromen blijven waar ze horen. Om aldoor te kunnen schrijven, al maar schrijven, schrijven tot het warmer wordt.
Uit de kleedkamer, links van de kantine, komt een jongen met een vaalgeel petje en de grauwe overall van een terreinknecht. Hij kijkt mij beteuterd aan. Wat moet die man in dat pak op een miezerige woensdagochtend? ‘Veertig jaar geleden speelde ik hier,’ zeg ik. ‘O,’ zegt hij. Ik draai mij om naar het hoofdveld, en het scorebord van sponsor bar-café The Hide Away. Niets is anders. Voor de dugouts krijt een andere man het wit van de lijn.
Ergens las ik het verhaal van sergeant P., een 25-jarige militair die in Afghanistan dingen had meegemaakt die hij niet kon vergeten. Iets met een bermbom waarschijnlijk, en het sneuvelen van een kameraad dat hij niet had kunnen voorkomen. Sergeant P. had die gebeurtenissen na zijn repatriëring op papier gezet, om de post-traumatische stress te boven te komen. Hij schreef het van zich af.
Als mij gevraagd wordt hoe het met mij gaat, zou ik wel eens willen zeggen: ‘Stukken beter.’ Dat doe ik nooit. Het gaat nooit stukken beter, hooguit een stuk beter dan gisteren of eergisteren. Maar als mijn zussen, vrienden of collega’s ernaar vragen, heb ik ze meestal al wat langer niet gezien, en gaat het altijd minder. Niet stukken minder, maar minder.
Ik kijk naar een Franse film met Jane Fonda. Ze speelt de prachtige oudere vrouw die ze is. Met vier even bejaarde vrienden vormen ze een woongemeenschap om te ontsnappen aan het verzorgingstehuis en voor elkaar te kunnen zorgen. Met Fonda’s vriendin (Geraldine Chaplin) is weinig aan de hand, maar de drie mannen hebben elk wat: de eerste heeft hartklachten die zijn lust nogal in de weg zitten, de tweede is ooit bedrogen door zijn twee vrienden, en de derde dementeert.
In oktober 2010 vielen in de tweewekelijkse nationale loterij van Israël twee maal achtereen dezelfde getallen: 13, 14, 26, 32, 33 en 36. De jury reageerde in paniek en trok de uitslag in. Van een mankement was geen sprake. De voorzitter van de loterij noemde het ‘een zeldzame waarschijnlijkheid’. Het aantal winnaars was zelfs verrassend hoog, omdat veel mensen gokken op de laatste reeks winnende getallen. Omdat alleen het reservegetal afweek, wonnen drie deelnemers elk 750.000 euro.
Dat zet je aan het denken.
Marianne plukt haar ruggegraat van een spijker aan de muur. Ze toont mij wat er mis gaat. Draait de bovenste kunststof wervels wat opzij en buigt het hoofd, dat ik mij erbij mag denken, schuin naar achteren. Het kiert tussen de wervels. En dan sluiten ze zich. Daar tussendoor lopen zenuwen naar mijn linkerarm en –hand. Ook van dat gewurm met die plastic graat tintelen mijn vingers.
Van een collega kreeg ik dit filmpje van Ted Talk, de onvolprezen serie presentaties/speeches (Gert, dank). Gaat over deep brain stimulation, ofwel dbs, ofwel de ingreep waarmee sommige parkinsonpatienten van hun ergste symptomen worden verlost. Zie Carels Hoofd.
Twee dingen zitten me dwars. Lees verder
Ik snij een ui en kwijl. Het speeksel loopt me uit de mond, daalt neer op mijn zwarte T-shirt en op de donkere eikenhouten delen van de keukenvloer, tussen mijn voeten en de plint. Dat is raar. Ik kan een ui met droge ogen snijden. Dat moet iets te maken hebben met mijn reukvermogen dat al jaren aan het verdwijnen is. Kwijlen is nieuw.
Het verhaal begint aan het eind van route 0.6. Eerst door een slome, brancardbrede draaideur. Dan voorbij de balie, en door een lange gang met beeldende kunst en een glaswand met uitzicht op de binnentuin, waar een man de droge aarde tussen repen cortenstaal schoffelt. Voorbij de lift linksaf. Een pijpenla tegenover het toilet.
Alles laat ik uit mijn handen vallen. Als dat bij wijze van spreken was – mijn dwaze haast, een verhaal waar geen eind aan wil komen – zou niemand er last van hebben. Ik ook al lang niet meer. Maar wat mij ontglipt, is vaak van glas. Een iPhone. Nog een iPhone. Twee witte chardonnay, en een derde. Een zorgvuldig beschermde iPad. En ten slotte een hele laptop.
Kwaad volk was het. Ze kwamen bij hem binnen in Paterswolde, met wel tien man tegelijk, in de huiskamer en op de overloop. En ze hadden het op Hidde voorzien. “En ze zijn echt hè”, zegt Hidde bijna onverstaanbaar, in een binnensmonds Gronings dat alleen zijn vrouw woord voor woord lijkt te begrijpen, hoe zacht Hidde ook vertelt dat hij ze toch echt zag rondlopen.